Cell adaptation to stress ការសម្របខ្លួននៃកោសិកាទៅនឹងសម្ពាធខាងក្រៅ

I.          Hypertrophy

1.    ជាការកើនទំហំសរីរៈឬជាលិកាដោយសារ​ការរីកទំហំកោសិកា។

2.    លក្ខណះផ្សេងទៀតរួមមានការកើនឡើងនូវការសំយោគប្រូតេអ៊ីន និងការកើនទំហំឬចំនួនorganellesក្នុងកោសិកា។

3.    ជាការសម្របខ្លួននៃកោសិកាទៅនឹងកំណើនការងាររបស់វា,​ឧទាហរណ៏៖ ការហាត់ប្រាណធ្វើឲ្យទំហំសាច់ដុំកើនឡើង។

II.          Hyperplasia

1.    ជាការកើនទំហំសរីរៈឬជាលិកាដោយសារការកើន​ចំនួនកោសិកា។

2.    ជាក់ស្តែងការបង្កើនចំនួនក្រពេញទឹកដោះនៅពេលមានផ្ទៃពោះធ្វើឲ្យសុដន់ឡើងធំ។

3.    ជួនកាលhyperplasia អាចមានជាមួយគ្នានិងhypertrophy​ដែរ។ កំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ ស្បូនរីកធំដោយសារhyperplasia និងhypertrophyនៃកោសិកាសាច់ដុំរលីងរបស់ស្បូន។

III.          Aplasia

1.    Aplasiaជាបរាជ័យក្នុងការបង្កើតកោសិកា។

2.    កំឡុងពេលទារកលូតលាស់,aplasiaធ្វើឲ្យមានagenesisឬបាត់សរីរៈ​​
ណាមួ​យ។​​​​

3.    ក្រៅពីនេះវាអាចបណ្តាលមកពីការកោសិកាដើម(precursor cell)ទាំងស្រុងចំពោះជាលិកាproliferativeដូចជាខួរឆ្អឹងជាដើម។

IV.          Hypoplasia

1.    ជាការថយចុះនូវការផលិតកោសិកាតែមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរដូចaplasiaទេ។

2.    គេឃើញវានៅក្នុងជំងឺTurner syndrome និងKlinefelter syndrome។

V.          Atrophy

1.    ជាការថយទំហំសរីរៈឬជាលិកាដោយសារម៉ាសកោសិការួមស្វិត។

2.    ភាគច្រើនដោយសារតែមិនសូវមានការប្រើប្រាស់,កង្វសារធាតុចិញ្ចឹមឬអុកស៊ីសែន,ការថយចុះរំញោចពីក្រពេញអង់ដូគ្រីន,អាយុចាស់ និងការបាត់រំញោចប្រសាទ។

3.    លក្ខណះសម្គាល់ភាគច្រើនគឺមានautophagic granulesដែលជាថ្នក់intracytoplasmic ផ្ទុកទៅដោយorganelles ដែលខូច។

4.    ករណីខ្លះatrophyត្រូវគេគិតថាមួយផ្នែកបណ្តាលមកពីubiquitin-proteasome pathwayនៃការបំបែកប្រូតេអ៊ីន។ubiquitin-linked proteinsត្រូវបានបំបែកនៅក្នុងproteosomeដែលជាកុំផ្លិចប្រូតេអ៊ីនស៊ីតូផ្លាស្មិកធំមួយ។

VI.          Metaplasia ជាការជំនួសកន្លែងនៃកោសិកាមួយប្រភេទដោយកោសិកាដទៃ

វិញ។

1.    Squamous metaplasia

·       ការជំនួសcolumnar epitheliumនៅកន្លែងsquamocolumnar junctionរបស់មាត់ស្បូនដោយពពួកsquamous epithelium។

·       វាក៏អាចកើតមាននៅrespiratory epitheliumរបស់ទងសួត,endometriumរបស់ស្បូន និងបំពង់បង្ហូររសលំពែងផងដែរ។

·       មូលហេតុរួមមានការរលាករោលរ៉ាំរ៉ៃ(ផ្សែងបារីចំពោះទងសួត) និងកង្វះវីតាមីន អា។

·       ភាគច្រើនករណីនេះអាចត្រលប់ទៅសភាពដើមវិញបាន។

2.    Osseous metaplasia

·       ជាការដុះឆ្អឹងនៅកន្លែងដែលជាលិកាមានរបួស។

·       Cartilaginous metaplasia ក៏អាចកើតមានដែរ។

3.    Myeloid metaplasia ជាការផលិតនូវជាលិកាឈាមខុសពីកន្លែងខួរឆ្អឹង (ថ្លើម និងអណ្តើក) ។